Bahasa Bontok (Guinaang-Sagadan)

Bahasa Bontok Guinaang-Sagadan, adalah bahasa yang dipertuturkan oleh suku Bontoc yang berdialek Guinaang-Sagadan, di Filipina.

Klasifikasi: Austronesian: Malayo-Polynesian: Philippine: Northern Luzon: Meso-Cordilleran: South-Central Cordilleran: Central Cordilleran: North Central Cordilleran: Nuclear Cordilleran: Bontok-Kankanay: Bontok

Kamus:

• ba'baqi = wanita
• baba'yag = tua
• bab'qa = gigi
• babqawɨs'wɨs = belok, ubah arah
• 'badyok = tusuk
• ba'gang = leher
• ba'kɨn = tidak
• ba'lo = baru
• ban'qig = kecil
• ba'qod = ikat
• ba'to = batu
• bay'bay = laut
• 'bayo = hantam
• bɨ'gas = buah
• 'bilang = hitung
• bi'lat = lemak / minyak
• 'bolan = bulan
• bo'qok = rambut
• 'dagom = jarum
• dag'sɨn = berat
• da'kɨl = besar
• 'dala = darah
• da'nom = air
• da'pol = debu
• da'pol = abu
• 'daqit = menjahit
• 'daqol = di bawah
• 'daya = langit
• 'dila = lidah
• dɨ'ngɨl = dengar
• do'no = bekerja
• ga'dɨw = ikan
• ga'sok = rokok
• ga'wis = baik
• gi'dol = guntur
• 'gɨgɨd = potong
• gog'qo = garuk
• in angesh = bernafas
• in semek = berpikir
• kag'konɨg = kuning
• kagqa'ngɨl = hijau
• kaka'qɨwan = kayu / hutan
• 'kalab = mendaki
• 'kalɨt = kotor
• ka'nan = mengatakan
• kanna'wan = kanan
• kanni'gid = kiri
• ka'qat na = bagaimana?
• 'kaqɨw = kayu
• ka'qoban = gali
• ka'wa = laba-laba
• kigkig'qiw = payudara
• kɨ'lang = cacing (cacing tanah)
• kɨl'yat = petir
• kɨm'kɨm = peras
• kɨ'tɨb = gigit
• ki'yat = berenang
• 'kolɨng = telinga
• kop'kop = kulit
• 'koto = kutu
• la'bi = malam
• la'gan = pasir
• la'laki = pria / laki-laki
• la'mok = nyamuk
• la'mot = akar
• la'tɨng = angin
• la'wi = bulu
• libo'qo = awan
• li'ma = tangan
• li'pit = sempit
• lo'mako = beli
• 'lota = bumi / tanah
• 'loto = memasak
• lo'wag = memasak
• ma'ma = mengunyah
• ma'nalan ('dalan) = berjalan
• man'bɨng (tɨ'bɨng) = tajam
• ma'ngan = makan
• ma'ta = mata
• mo = jika
• nab'lok = busuk
• na'lakay = tua
• namagqa'nan = kering
• naqo'pɨd = kusam, tumpul
• na'tiy = mati
• 'ngadan = nama
• 'ngaqag = buruk, jahat
• ngayang'qa = merah
• 'ngitit = hitam
• nɨ = apa?
• pa'tɨy = bunuh
• pa'tong = duduk
• pa'yak = sayap
• 'pili = memilih
• 'pokɨl = bahu
• po'song = danau
• pota'qak = putih
• po'to = perut
• po'to = usus
• 'qabong = rumah
• qad ka'qat na = kapan?
• qa'dawwi = jauh
• 'qagal = tangis
• qag'tɨy = hati
• 'qakɨw = mencuri
• qal'gɨw = hari
• qa'ma = ayah
• qam'mo = tahu, mengetahui
• qam'qin = semua
• qan'do = panjang
• qa'nop = berburu
• qa'poy = api
• qap'tik = pendek
• qap'tik = pendek
• qasag'qɨn = dekat
• qa'sawa = suami
• qa'sawa = istri
• qa'sin = garam
• 'qaso = anjing
• qa'tɨp = atap
• qatong = hangat
• qa'yop = meniup
• qɨ'bɨl = basah
• qɨ'dɨg = belakang
• qɨg'nan = pegang
• qɨg'yat = takut
• 'qɨkdag = jatuh
• 'qila = lihat
• qi'na = ibu
• qɨ'ngɨl = hidung
• qɨ'nɨl = malu
• qi'nom = minum
• qinto = mana?
• qin'yolan = burung
• qipo'gaw = orang / manusia
• 'qipos = ekor
• qiqi'taw = mimpi
• qisap'qiy = kering
• qɨ'sɨk = tanaman
• qit'log = telur
• qɨw'wa = luas
• qɨ'yɨk = tertawa
• qo'dan = hujan
• 'qolo = kepala
• qo'nga = anak
• 'qota = muntah
• 'qotot = tikus
• qo'wal = ular
• sab'sabong = bunga
• sa'kit = sakit
• sɨ'dɨl = tebal
• si'ki = kaki
• 'sino = siapa?
• 'sɨyɨp = tidur
• 'songsong = endus, cium bau2an
• sop'sop = hisap
• 'soso = susu
• 'tabon = sembunyi
• tak'dɨg = berdiri
• ta'law = bintang
• ta'li = tali
• ta'til = garuk
• ta'wɨn = tahun
• 'tayaw = terbang
• tɨ'kɨn = lain
• tɨ'lɨk = dingin
• tɨp'qal = lempar
• 'tobba = ludah
• 'tobo = daun
• tong'qal = tulang
• to'pɨk = mulut
• to'yaw = bakar
•  'yapit = tipis

bilangan:

• qɨ'sa = satu
• do'wa = dua
• to'lo = tiga
• qɨ'pat = empat
• li'ma = lima
• qɨ'nɨm = enam
• pi'to = tujuh
• wa'lo = delapan
• si'yam = sembilan
• po'lo = sepuluh
• do'wan po'lo = duapuluh
• lima'n po'o = limapuluh
• ga'sot = seratus
• 'libo = seribu

sumber:
- language.psy.auckland.ac.nz
- wikipedia
- dan berbagai sumber